ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှိုရန် ခွင့်ပြုခဲ့သည့်အတွက် အီရတ်က ဆွီဒင်သံအမတ်ကို နှင်ထုတ်
860
Htay Oung (NP News) - ဇူလိုင် ၂၁
စတော့ဟုမ်းမြို့မှာ ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့ရန် ခွင့်ပြုပေးတဲ့အတွက် ဆွီဒင်သံအမတ်ကို ကြာသပတေး နေ့(ဇူလိုင်လ ၂ဝ ရက်)မှာ အီရတ်က နှင်ထုတ်လိုက်ပါတယ်။ အစ္စလာမ်ဘာသာမှာ အဓိကမဏ္ဍိုင်ကြီးဖြစ်တဲ့ ကျမ်းစာကို မီးရှို့မယ့်ကိစ္စဟာ အီရတ်နိုင်ငံ ဘဂ္ဂဒက်မြို့ရှိ ဆွီဒင်သံရုံးကို ရာနဲ့ချီတဲ့ ဆန္ဒပြသူများက ၀င်ရောက်စီးနင်းပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးတဲ့အထိ ဖြစ်လာခဲ့ရတယ်လို့ Reuters က ဇူလိုင်လ ၂ဝ ရက်က ရေးသားပါတယ်။
ဆွီဒင်နိုင်ငံဆိုင်ရာ အီရတ်သံအမတ်ကြီးများကို ပြန်လည်ခေါ်ယူခဲ့ပြီး အီရတ်မြေပေါ်မှ ဆွီဒင် Ericsson ကွန်ရက်နဲ့ ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီရဲ့ လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ဆိုင်းငံ့လိုက်ကြောင်း ဘဂ္ဂဒက်ရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို နိုင်ငံပိုင် သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လက စတော့ဟုမ်းဗလီအပြင်ဘက်မှာ ဆွီဒင်နိုင်ငံရောက် အီရတ်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေက ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့ဆန္ဒပြခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီ အစ္စလာမ်ဆန့်ကျင်ရေးဆန္ဒပြသူတွေက ကြာသပတေးနေ့ အီရတ်သံရုံးအပြင်ဘက်မှာ နောက်တစ်ကြိမ် ကိုရမ်ကျမ်းကိုမီးရှို့ဆန္ဒပြဖို့ ဆွီဒင်ရဲတပ်ဖွဲ့ထံ လျှောက်ထားပြီး ခွင့်ပြုချက် ရရှိခဲ့ပါတယ်။
ယခင်ဖြစ်စဉ်တုန်းက ဆန္ဒပြသူတွေဟာ ကိုရမ်ကျမ်းလို့ ဆိုကြတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖျက်ဆီး ခဲ့ကြပေမယ့် မီးစွဲလောင်တဲ့အထိ မဖြစ်ခဲ့ပဲ တစ်နာရီခန့်အကြာမှာ လူစုခွဲခဲ့ကြပါတယ်။ အစ္စလာမ်ဘာသာရဲ့ အဓိက မဏ္ဍိုင် ဘာသာရေးကျမ်းဖြစ်တဲ့ ကိုရမ်ပါစာသားများဟာ ဘုရားသခင်ထံမှ ချမှတ်ပေးထားခြင်းအဖြစ် မွတ်စလင်တို့က ယုံကြည်ကြပါတယ်။
ဘဂ္ဂဒက်သံရုံးမှ ဝန်ထမ်းအားလုံး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ မရှိပေမယ့် အီရတ်အာဏာပိုင်များအနေနဲ့ သံတမန်မစ်ရှင်များအပေါ် အကာအကွယ်ပေးရန် ပျက်ကွက်ခဲ့တယ်လို့ ဆွီဒင်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။
ဆွီဒင်သံရုံး မီးလောင်မှုကို ဘဂ္ဂဒက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချကြောင်း အီရတ်ဝန်ကြီးချုပ် မိုဟာမက်ရှီယာ အယ်လ်ဆူဒါနီ ရုံးကလည်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ လုံခြုံရေး ကျိုးပေါက်မှုဖြစ်ပြီး သံတမန်ရေးရာမစ်ရှင်များကို အကာအကွယ် ပေးသွားမယ်လို့ ကတိပြုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆွီဒင်မြေပေါ်မှာ ကုရ်အာန်ကျမ်းမြတ်ကို မီးရှို့ခြင်းနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့ ဘယ်လို ထပ်မံဖြစ်ပျက်မှုမျိုးမဆို သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ဖြတ်တောက်ရန် လိုအပ်မှာဖြစ်ကြောင်း ဘဂ္ဂဒက်က ဆွီဒင်အစိုးရထံ အကြောင်းကြားခဲ့တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
စတော့ဟုမ်းမြို့မှာ ဆန္ဒပြမှုများ စတင်ခဲ့ပေမယ့် စုဝေးလာကြသူတွေဟာ ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့ခြင်း မရှိပဲ လူစုကွဲသွားချိန်မှာ ဆွီဒင်နိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကို ပြန်လည်ခေါ်ယူရန် အီရတ်က ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
သံရုံးအတွင်း ၀င်ရောက်စီးနင်းမှုမှာ လုံးဝ လက်မခံနိုင်စရာ မရှိကြောင်း၊ စတော့ဟုမ်းအနေနဲ့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချကြောင်း ဆွီဒင်နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီးက ပြောဆိုပါတယ်။ တုန်လှုပ်ချောက်ချားမှုများကို ဖော်ပြဖို့အတွက် အီရတ်အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်များနဲ့ ဆက်သွယ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဋ္ဌာနကတော့ သံရုံးတိုက်ခိုက်မှုကို ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချခဲ့ပြီး သံရုံး၀င်းအတွင်း ဆန္ဒပြသူတွေ ချိုးဖောက်၀င်ရောက်လာနိုင်ခြင်း မရှိအောင် အီရတ်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက တားဆီးခြင်း မရှိဘူးလို့ ဝေဖန်ပါတယ်။
ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ ဒုတိယအကြိမ်အဖြစ် ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့မယ့် အစီအစဉ်အပေါ် ကန့်ကွက်ကြရန် အီရတ် ရှီးယိုက်ဘာသာရေးဆရာ မွတ်တား_ဆဒ်ဒါက ကြာသပတေးနေ့မှာ တောင်းဆိုပြီးနောက် သံရုံးတိုက်ခိုက်မှူ ဖြစ်ပေါ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဆဒ်ဒါဟာ အီရတ်နိုင်ငံရဲ့ သြဇာအရှိဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်များအနက် တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နွေရာသီတုန်းက လုံခြုံရေးအထူးတင်းကျပ်ထားတဲ့ (သံရုံးများနဲ့ အစိုးရအဆောက်အအုံများတည်ရှိရာ) ဘဂ္ဂဒက် “ ဂရင်းဇုန်“ ကို သိမ်းပိုက်မှုကြောင့် သွေးထက်သံယို ပြင်းထန်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားစဉ်အပါအ၀င် ထောင်ချီအင်အားရှိတဲ့ သူ့နောက်လိုက်များကို လမ်းမပေါ် ထွက်လာကြဖို့ မကြာခဏ အမိန့်ပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။
ဆွီဒင်နိုင်ငံနဲ့ ခြံ၀င်းတစ်ခုတည်းမှာ ရှိနေတဲ့ ဖင်လန်သံရုံးမှာ ဘေးလွတ်ရာကို ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရပေမယ့် ဝန်ထမ်းများမှာ ဘေးကင်းပြီး ထိခိုက်မှုမရှိခဲ့ကြောင်း ဖင်လန်သတင်းအေဂျင်စီ STT က ဖော်ပြပါတယ်။
“ဘဂ္ဂဒက်မြို့သားတစ်ယောက်" အမည်ရှိ တယ်လီဂရမ်အုပ်စုက လွှင့်တင်ထားတဲ့ ဗီဒီယိုတွဲများအရ ဒေသစံတော်ချိန် ကြာသပတေးနေ့ နံနက် ၁ နာရီခန့်ကတည်းက ဆွီဒင်သံရုံးတစ်ဝိုက် စုဝေးနေသူများဟာ ဆဒ်ဒါလိုလားတဲ့ ကြွေးကြော်သံများကို အော်ဟစ်ကြရင်း တစ်နာရီခန့်ကြာအောင် သံရုံးအဆောက်အအုံကို ၀င်ရောက် စီးနင်းခဲ့ကြောင်း တွေ့မြင်ရပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက် သံရုံးအဆောက်အအုံတစ်ခုမှ မီးခိုးလုံးများ လှိမ့်တက်လာပြီး အဲဒီခေါင်မိုးပေါ်မှာ ဆန္ဒပြသူများက မတ်တပ်နေပုံကိုလည်း တွေ့မြင်ရပါတယ်။
ကြာသပတေးနေ့နံနက် အရုဏ်တက်ချိန်မှာ သံရုံးအတွင်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဖြန့်ကျက်ချထားပြီး မီးသတ်သမားများက လွင့်ပျံလာနေတဲ့ မီးပွားများကို ငြှိမ်းသတ်နေစဉ် အဆောက်အအုံမှ မီးခိုးငွေ့များ ထွက်လာခဲ့တယ်လို့ မျက်မြင်သက်သေများက ပြောပြပါတယ်။
နောက်ပိုင်း သံရုံးအပြင်ဘက်တစ်ဝှိုက်မှာ စုပြုံနေကြတဲ့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြသူများကို ရှင်းလင်းဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ စောစောပိုင်း ဆန္ဒပြသူတွေဟာ အင်အားအပြည့် စုရုံးနေတဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကို ကျောက်ခဲများနဲ့ ခေတ္တမျှ ပစ်ပေါက်ခဲ့ကြပါတယ်။
မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ ကိုရမ်ကျမ်းစာ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှု အများအပြားကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ အများစုမှာ လက်ယာစွန်းနဲ့ မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများဖြစ်ပြီး ကျမ်းစာမီးရှို့ တဲ့အတွက် ဆွီဒင်ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ မွတ်ဆလင်ဆန္ဒပြသူများအကြား ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရပါတယ်။
မကြာသေးမီက ကျမ်းစာမီးရှို့မှုများကြောင့် မွတ်စလင်ကမ္ဘာမှာ ဒေါသထွက်ခဲ့ရပြီး ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးကိုယ်တိုင် ပြစ်တင်ရှုတ်ချတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲ့ဒီလုပ်ရပ်တွေဟာ နိုင်ငံအပေါ် ဘေးအန္တရာယ်မကင်းရအောင် ဖြစ်စေတယ်လို့ ဆွီဒင်လုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုများက မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။
လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများကြောင့် ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့ခြင်းပါ၀င်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲများအတွက် လျှောက်လွှာအများအပြားကို ယခုနှစ်စောစောပိုင်းမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့ ကျယ်ပြန့်တဲ့ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့် ဥပဒေများက အကာအကွယ်ပေးထားတဲ့အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်များကို တရားရုံးများက ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။
လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့် ဥပဒေများကို ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေက အကာအကွယ်ပေးထားခြင်းကြောင့် အလွယ်တကူ ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်း မရှိပေမယ့် နိုင်ငံ့လုံခြုံရေးအပေါ် အန္တရာယ် ဖြစ်စေပါက ရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ ကျမ်းစာမီးရှို့ ခြင်းများကို တားဆီးခွင့်ပြုမယ့် ဥပဒေအပြောင်းအလဲများကို အစိုးရက ထည့်သွင်း စဉ်းစားနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
မီးရှို့မှုများဟာ နေတိုးအဖွဲ့ကို ဝင်ရောက်ဖို့အတွက် ဆွီဒင်ရဲ့ ကမ်းလှမ်းမှုကိုလည်း ရှုပ်ထွေးစေပါတယ်။ ဆွီဒင်ရဲ့ ၀င်ခွင့်လျှောက်လွှာကို အတည်ပြုပေးမယ်လို့ ယခုလမှာ တူရကီက ပြောကြားခဲ့ပေမယ့် ယခင်မီးရှို့ မှုများဟာ တူရကီသမ္မတ တေယစ်အားဒိုဂန်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့ပါတယ်။ ကျမ်းစာမီးရှို့ခြင်းဟာ ဥပဒေနဲ့ မဆန့်ကျင်ပေမယ့် မသင့်လျော်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ ဆွီဒင်ဝန်ကြီးချုပ်က ဝေဖန်ပါတယ်။
(Reuters., 19 July 2023,” Iraq expels Swedish ambassador over planned Koran burning” ကို ဆီလျော်အောင် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်)
zawgyi version
ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည့္အတြက္ အီရတ္က ဆြီဒင္သံအမတ္ကို ႏွင္ထုတ္
Htay Oung (NP News) - ဇူလိုင္ ၂၁
စေတာ့ဟုမ္းၿမိဳ႕မွာ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိ႕ရန္ ခြင့္ျပဳေပးတဲ့အတြက္ ဆြီဒင္သံအမတ္ကို ၾကာသပေတး ေန႔(ဇူလိုင္လ ၂ဝ ရက္)မွာ အီရတ္က ႏွင္ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာမွာ အဓိကမ႑ိဳင္ႀကီးျဖစ္တဲ့ က်မ္းစာကို မီးရႈိ႕မယ့္ကိစၥဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံ ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕ရွိ ဆြီဒင္သံ႐ုံးကို ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဆႏၵျပသူမ်ားက ၀င္ေရာက္စီးနင္းၿပီး မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ရတယ္လို႔ Reuters က ဇူလိုင္လ ၂ဝ ရက္က ေရးသားပါတယ္။
ဆြီဒင္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အီရတ္သံအမတ္ႀကီးမ်ားကို ျပန္လည္ေခၚယူခဲ့ၿပီး အီရတ္ေျမေပၚမွ ဆြီဒင္ Ericsson ကြန္ရက္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီရဲ႕ လုပ္ကိုင္ခြင့္ကို ဆိုင္းငံ့လိုက္ေၾကာင္း ဘဂၢဒက္ရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းေအဂ်င္စီက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လက စေတာ့ဟုမ္းဗလီအျပင္ဘက္မွာ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံေရာက္ အီရတ္ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြက ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိ႕ဆႏၵျပခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ အစၥလာမ္ဆန႔္က်င္ေရးဆႏၵျပသူေတြက ၾကာသပေတးေန႔ အီရတ္သံ႐ုံးအျပင္ဘက္မွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကိုရမ္က်မ္းကိုမီးရႈိ႕ဆႏၵျပဖို႔ ဆြီဒင္ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံ ေလွ်ာက္ထားၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ယခင္ျဖစ္စဥ္တုန္းက ဆႏၵျပသူေတြဟာ ကိုရမ္က်မ္းလို႔ ဆိုၾကတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းဖ်က္ဆီး ခဲ့ၾကေပမယ့္ မီးစြဲေလာင္တဲ့အထိ မျဖစ္ခဲ့ပဲ တစ္နာရီခန္႔အၾကာမွာ လူစုခြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ အဓိက မ႑ိဳင္ ဘာသာေရးက်မ္းျဖစ္တဲ့ ကိုရမ္ပါစာသားမ်ားဟာ ဘုရားသခင္ထံမွ ခ်မွတ္ေပးထားျခင္းအျဖစ္ မြတ္စလင္တို႔က ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။
ဘဂၢဒက္သံ႐ုံးမွ ဝန္ထမ္းအားလုံး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိသူ မရွိေပမယ့္ အီရတ္အာဏာပိုင္မ်ားအေနနဲ႔ သံတမန္မစ္ရွင္မ်ားအေပၚ အကာအကြယ္ေပးရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။
ဆြီဒင္သံ႐ုံး မီးေလာင္မႈကို ဘဂၢဒက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း အီရတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဟာမက္ရွီယာ အယ္လ္ဆူဒါနီ ႐ုံးကလည္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ လုံၿခဳံေရး က်ိဳးေပါက္မႈျဖစ္ၿပီး သံတမန္ေရးရာမစ္ရွင္မ်ားကို အကာအကြယ္ ေပးသြားမယ္လို႔ ကတိျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆြီဒင္ေျမေပၚမွာ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကို မီးရႈိ႕ျခင္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ ဘယ္လို ထပ္မံျဖစ္ပ်က္မႈမ်ိဳးမဆို သံတမန္ဆက္ဆံေရးကို ျဖတ္ေတာက္ရန္ လိုအပ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၢဒက္က ဆြီဒင္အစိုးရထံ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
စေတာ့ဟုမ္းၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပမႈမ်ား စတင္ခဲ့ေပမယ့္ စုေဝးလာၾကသူေတြဟာ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိ႕ျခင္း မရွိပဲ လူစုကြဲသြားခ်ိန္မွာ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ကို ျပန္လည္ေခၚယူရန္ အီရတ္က ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
သံ႐ုံးအတြင္း ၀င္ေရာက္စီးနင္းမႈမွာ လုံးဝ လက္မခံႏိုင္စရာ မရွိေၾကာင္း၊ စေတာ့ဟုမ္းအေနနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဆြီဒင္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာဆိုပါတယ္။ တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားမႈမ်ားကို ေဖာ္ျပဖို႔အတြက္ အီရတ္အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး႒ာနကေတာ့ သံ႐ုံးတိုက္ခိုက္မႈကို ျပင္းထန္စြာ ရႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး သံ႐ုံး၀င္းအတြင္း ဆႏၵျပသူေတြ ခ်ိဳးေဖာက္၀င္ေရာက္လာႏိုင္ျခင္း မရွိေအာင္ အီရတ္လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက တားဆီးျခင္း မရွိဘူးလို႔ ေဝဖန္ပါတယ္။
ဆြီဒင္ႏိုင္ငံမွာ ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိ႕မယ့္ အစီအစဥ္အေပၚ ကန္႔ကြက္ၾကရန္ အီရတ္ ရွီးယိုက္ဘာသာေရးဆရာ မြတ္တား_ဆဒ္ဒါက ၾကာသပေတးေန႔မွာ ေတာင္းဆိုၿပီးေနာက္ သံ႐ုံးတိုက္ခိုက္မႉ ျဖစ္ေပၚေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဆဒ္ဒါဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၾသဇာအရွိဆုံး ပုဂၢိဳလ္မ်ားအနက္ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေႏြရာသီတုန္းက လုံၿခဳံေရးအထူးတင္းက်ပ္ထားတဲ့ (သံ႐ုံးမ်ားနဲ႔ အစိုးရအေဆာက္အအုံမ်ားတည္ရွိရာ) ဘဂၢဒက္ “ ဂရင္းဇုန္“ ကို သိမ္းပိုက္မႈေၾကာင့္ ေသြးထက္သံယို ျပင္းထန္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားစဥ္အပါအ၀င္ ေထာင္ခ်ီအင္အားရွိတဲ့ သူ႔ေနာက္လိုက္မ်ားကို လမ္းမေပၚ ထြက္လာၾကဖို႔ မၾကာခဏ အမိန္႔ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဆြီဒင္ႏိုင္ငံနဲ႔ ၿခံ၀င္းတစ္ခုတည္းမွာ ရွိေနတဲ့ ဖင္လန္သံ႐ုံးမွာ ေဘးလြတ္ရာကို ေ႐ႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရေပမယ့္ ဝန္ထမ္းမ်ားမွာ ေဘးကင္းၿပီး ထိခိုက္မႈမရွိခဲ့ေၾကာင္း ဖင္လန္သတင္းေအဂ်င္စီ STT က ေဖာ္ျပပါတယ္။
“ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕သားတစ္ေယာက္" အမည္ရွိ တယ္လီဂရမ္အုပ္စုက လႊင့္တင္ထားတဲ့ ဗီဒီယိုတြဲမ်ားအရ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ၾကာသပေတးေန႔ နံနက္ ၁ နာရီခန္႔ကတည္းက ဆြီဒင္သံ႐ုံးတစ္ဝိုက္ စုေဝးေနသူမ်ားဟာ ဆဒ္ဒါလိုလားတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားကို ေအာ္ဟစ္ၾကရင္း တစ္နာရီခန္႔ၾကာေအာင္ သံ႐ုံးအေဆာက္အအုံကို ၀င္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ သံ႐ုံးအေဆာက္အအုံတစ္ခုမွ မီးခိုးလုံးမ်ား လွိမ့္တက္လာၿပီး အဲဒီေခါင္မိုးေပၚမွာ ဆႏၵျပသူမ်ားက မတ္တပ္ေနပုံကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ၾကာသပေတးေန႔နံနက္ အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္မွာ သံ႐ုံးအတြင္း လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖန္႔က်က္ခ်ထားၿပီး မီးသတ္သမားမ်ားက လြင့္ပ်ံလာေနတဲ့ မီးပြားမ်ားကို ျငႇိမ္းသတ္ေနစဥ္ အေဆာက္အအုံမွ မီးခိုးေငြ႕မ်ား ထြက္လာခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာျပပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း သံ႐ုံးအျပင္ဘက္တစ္ဝႈိက္မွာ စုၿပဳံေနၾကတဲ့ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ားကို ရွင္းလင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္း ဆႏၵျပသူေတြဟာ အင္အားအျပည့္ စု႐ုံးေနတဲ့ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ေက်ာက္ခဲမ်ားနဲ႔ ေခတၱမွ် ပစ္ေပါက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားအတြင္း ဆြီဒင္ႏိုင္ငံမွာ ကိုရမ္က်မ္းစာ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈ အမ်ားအျပားကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အမ်ားစုမွာ လက္ယာစြန္းနဲ႔ မြတ္စလင္ဆန႔္က်င္ေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားျဖစ္ၿပီး က်မ္းစာမီးရႈိ႕ တဲ့အတြက္ ဆြီဒင္ရဲတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ မြတ္ဆလင္ဆႏၵျပသူမ်ားအၾကား ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရပါတယ္။
မၾကာေသးမီက က်မ္းစာမီးရႈိ႕မႈမ်ားေၾကာင့္ မြတ္စလင္ကမာၻမွာ ေဒါသထြက္ခဲ့ရၿပီး ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးကိုယ္တိုင္ ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံအေပၚ ေဘးအႏၲရာယ္မကင္းရေအာင္ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ဆြီဒင္လုံၿခဳံေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
လုံၿခဳံေရးစိုးရိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရႈိ႕ျခင္းပါ၀င္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြက္ ေလွ်ာက္လႊာအမ်ားအျပားကို ယခုႏွစ္ေစာေစာပိုင္းမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံရဲ႕ က်ယ္ျပန႔္တဲ့ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ ဥပေဒမ်ားက အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို တရား႐ုံးမ်ားက ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။
လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ဥပေဒမ်ားကို ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒက အကာအကြယ္ေပးထားျခင္းေၾကာင့္ အလြယ္တကူ ေျပာင္းလဲႏိုင္ျခင္း မရွိေပမယ့္ ႏိုင္ငံ့လုံၿခဳံေရးအေပၚ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစပါက ရဲတပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔ က်မ္းစာမီးရႈိ႕ ျခင္းမ်ားကို တားဆီးခြင့္ျပဳမယ့္ ဥပေဒအေျပာင္းအလဲမ်ားကို အစိုးရက ထည့္သြင္း စဥ္းစားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
မီးရႈိ႕မႈမ်ားဟာ ေနတိုးအဖြဲ႕ကို ဝင္ေရာက္ဖို႔အတြက္ ဆြီဒင္ရဲ႕ ကမ္းလွမ္းမႈကိုလည္း ရႈပ္ေထြးေစပါတယ္။ ဆြီဒင္ရဲ႕ ၀င္ခြင့္ေလွ်ာက္လႊာကို အတည္ျပဳေပးမယ္လို႔ ယခုလမွာ တူရကီက ေျပာၾကားခဲ့ေပမယ့္ ယခင္မီးရႈိ႕ မႈမ်ားဟာ တူရကီသမၼတ ေတယစ္အားဒိုဂန္ကို ေဒါသထြက္ေစခဲ့ပါတယ္။ က်မ္းစာမီးရႈိ႕ျခင္းဟာ ဥပေဒနဲ႔ မဆန္႔က်င္ေပမယ့္ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆြီဒင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေဝဖန္ပါတယ္။
(Reuters., 19 July 2023,” Iraq expels Swedish ambassador over planned Koran burning” ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆိုသည္)